Ο γάμος ή η σχέση είναι συνάντηση δύο κόσμων. Σ αυτή τη συνάντηση χρειάζεται μια προσαρμογή που δύσκολα πραγματώνεται πολλές φορές, γιατί απαιτεί τεράστια κατανόηση του άλλου και ψυχική ισορροπία.
Πολλές νευρώσεις, οι πιο ελαφρές, επιτρέπουν τις επιφανειακές κοινωνικές σχέσεις όμως, εκ των πραγμάτων, αποκαλύπτονται στο γάμο ή τη σχέση. Κατά το διάστημα της κοινής ζωής, μέσα από τις χίλιες μικρές κινήσεις της καθημερινής συμβίωσης, είναι αδύνατο να μην αποκαλυφθεί το ασυνείδητο.
Μπαίνει κανείς σε μια σχέση με ότι ψυχικά μπορεί να τον ταλαιπωρεί: σεξουαλικότητα με δυσκολίες, ψυχική εξάρτηση από τους γονείς, φόβο του άλλου, ανασφάλειες, με όλα αυτά να εμποδίζουν την βαθύτερη, ουσιαστική σχέση με τον σύντροφο. Μπορούμε έτσι να υποψιαστούμε γιατί πολλοί γάμοι κυριαρχούνται από ανταγωνισμό, με τον καθένα από τους συζύγους να ζουν, χωρίς να το συνειδητοποιούν, σε κατάσταση συναγερμού νοιώθοντας ένα αίσθημα απόρριψης ή κινδύνου από τον σύντροφο τους.
Άνδρες σύζυγοι, πολλές φορές, αναζητούν τη μητέρα τους στη σύζυγο τους μένοντας σε ένα έρωτα παθητικό και αρρωστημένο συναισθηματικά.
Κάποιες φορές ο διάλογος με τα λόγια και το σώμα δεν γεμίζει τους συντρόφους και από σφάλμα σε σφάλμα η οικειότητα απομακρύνεται. Η οικειότητα απαιτεί αποδοχή του άλλου. Όταν ο σύντροφος μπορεί να αγαπά δέχεται τον άλλο με τις αδυναμίες του χωρίς να τον κρίνει. Μόνο μέσα από την αποδοχή μπορεί να υπάρξει εκείνος ο διάλογος αγάπης που με τα χρόνια δίνει, κάποτε, εκείνα τα διάφανα γεροντικά ζευγάρια.
Χρειάζεται πολύς χρόνος για να ολοκληρωθεί αυτός ο διάλογος, αλλά χρειάζεται και ψυχικές προϋποθέσεις από τους συντρόφους. Απαιτείται ψυχική ισορροπία και δουλειά με τον εαυτό τους, τιμιότητα και διαπίστωση των ανεπαρκειών τους.
Όπως δεν μπορεί να γίνει κανείς αυτοσχέδιος παιδαγωγός, έτσι δεν μπορεί να γίνει και αυτοσχέδιος παντρεμένος. Τον αυτοσχεδιασμό επιτρέπει μόνο η ψυχική ισορροπία.
Ο σύγχρονος άνθρωπος πρέπει να μάθει να αυτοεξετάζεται αντικειμενικά και ο καθένας να εύχεται να μάθει από τον άλλον αντί να έχει τη βεβαιότητα πως γνωρίζει.
Η αυτογνωσία θα μπορούσε να σώσει πολλά σ ένα γάμο.
