Κάποιοι άνθρωποι χαρακτηρίζονται στην ζωή τους από μια μονομέρεια, από ένα περιορισμό των ενδιαφερόντων τους, από μια ψυχική ακαμψία.
Σαν να τους λείπει η δυνατότητα να αφεθούν στο διαφορετικό και στο ποικίλο.
Γνώρισα κάποτε εδώ στην Θεσσαλονίκη έναν κουρέα που είχε το ραδιόφωνο του συντονισμένο πάντα στον ίδιο ποντιακό σταθμό, αλλά και βλέπω επίσης πολλών άλλων τα ραδιόφωνα να είναι συνέχεια και για όλη την ημέρα συντονισμένα στον ίδιο αθλητικό σταθμό. Οι άνθρωποι αυτοί ζουν μ έναν περιορισμένο ορίζοντα εκ των πραγμάτων, φυτοζωούν από παραστάσεις και ερεθίσματα, περιορίζοντας τα δεδομένα της καθημερινότητας τους σε μονομερείς συνήθειες. Νομίζουν πως ενεργούν, μα εφόσον υποτάσσονται σε ασυνείδητα ψυχικά τικ δεν κάνουν τίποτα. Ενεργούν παρά τη θέληση τους. Υπάρχει μέσα τους κάτι που τους υποχρεώνει να ενεργούν και να σκέφτονται συνεχώς με τον ίδιο τρόπο, χωρίς καμιά συνειδητή επιλογή. Καταντούν ασυνείδητα αυτόματα, έχοντας στη διάθεση τους παρά μόνο μία στάση άκαμπτη και παγωμένη.
Ας φαντασθούμε ένα χρυσόψαρο το οποίο γεννήθηκε και ζει όλη του τη ζωή σε μια μικρή γυάλα. Το περιβάλλον σ αυτή είναι φροντισμένο έχοντας άμμο, πετραδάκια, τεχνητές μπουρμπουλήθρες και όμορφα πλαστικά φυτά. Το χρυσόψαρο λοιπόν ζει εκεί χαρούμενο και ευτυχισμένο. Μία μέρα όμως το αφήνει κάποιος εκεί που ανήκει, στη θάλασσα. Μια ζεστή πλούσια θάλασσα απ όπου προέρχεται, ας πούμε της καραϊβικής. Το χρυσόψαρο μας θα μείνει άναυδο. Όλος του ο κόσμος θα ανατραπεί. Θα δει καθαρά ότι αυτό που νόμιζε πως ήταν τα πάντα, δεν ήταν παρά μια γυάλα.
Σε μια γυάλα, αντίστοιχα ψυχικά, βρίσκονται κάποιοι, είτε είναι φτωχοί, είτε πλούσιοι, είτε επιστήμονες, είτε άνεργοι.
Άνδρες και γυναίκες εγκλωβίζονται σε τρόπους ζωής από αδυναμία και περιστρέφονται στα λίγα εκατοστά της γυάλας τους νομίζοντας ότι ζουν. Την πραγματική θάλασσα δυστυχώς την αγνοούν και μερικές φορές ούτε καν την υποψιάζονται σ όλη τους τη ζωή. Ζωές ολόκληρες μερικές φορές αναλώνονται μέσα σε μία γυάλα ενός υπεραυστηρού πρέπει, στο βωμό ενός υποτιθέμενου καθήκοντος απέναντι σε πρόσωπα και καταστάσεις, σε έντονα πάθη, στη ψυχική ακαμψία, στη μοναξιά. Αυτή είναι πολλές φορές και η αποστολή της ψυχανάλυσης, να βγάλει αυτόν που θα το θελήσει από την γυάλα που ζει.
Και ίσως είναι η μόνη που μπορεί να τα καταφέρει.
