Η ψυχαναλυτική διαδικασία είναι μία ανθρώπινη σχέση μεταξύ του ψυχαναλυτή και του πελάτη του. Ο αναλυόμενος μιλώντας αποκαλύπτεται στον αναλυτή και ο αναλυτής επίσης με τον λόγο, και μόνο, θα βάλει τον πελάτη του στο δρόμο που θα τον οδηγήσει στις συνειδητοποιήσεις. Είναι μία αυστηρά προσωπική σχέση που κανείς άλλος δεν μπορεί να εισχωρήσει σ αυτήν, εμπεριέχοντας η σχέση απόλυτο σεβασμό.
Ο πελάτης έρχεται από έναν κόσμο οπλισμένο ως τα δόντια, από έναν κόσμο που φθείρεται από τον φόβο και την επιθετικότητα, ενώ τώρα κάθεται μπροστά σε κάποιον που δεν έχει όπλα. Ο αναλυόμενος λέει ότι του περνάει από το μυαλό, αδιάφορο πως θα το πει και τι θα πει, χωρίς να λαβαίνει υπόψη του την ηθική, την γνώμη του αναλυτή, τι είναι καλό και τι είναι κακό. Ο αναλυτής δεν αποδοκιμάζει τίποτα, δεν σχολιάζει τίποτα, δεν θαυμάζει τίποτα, είναι ουδέτερος.
Το ασυνείδητο του αναλυομένου πρέπει να ανέβει στην επιφάνεια, με τις απαγορεύσεις του, τα συμπλέγματα του, τις αναστολές του, τις αγωνίες του. Ο πελάτης πρέπει να είναι απόλυτα ειλικρινείς, για να είναι στενή η συνεργασία. Πρέπει να μάθει να αφήνει ελεύθερο τον εαυτό του, δηλ να μην φοβάται πια ούτε από τον εαυτό του, ούτε από τους άλλους. Κάνοντας το αυτό αισθάνεται μέσα στη διαδικασία ότι γίνεται δεκτός και αποδεκτός όπως είναι. Αυτή είναι μια κατάσταση μοναδική.
Ο αναλυτής ξέρει πως το ανθρώπινο πλάσμα υποφέρει και πως ο άνθρωπος ψάχνει να βρει λύση για τον πόνο αυτό με τα μέσα που διαθέτει. Οι περισσότερες κακές πράξεις, ελαττώματα η αδυναμίες, δεν είναι παρά αυτή η αναζήτηση και η ηθική αξιολόγηση τους δεν έχει κανένα νόημα στην ψυχαναλυτική διαδικασία.
Ένα από τα μεγάλα όπλα της ψυχανάλυσης είναι η συνειδητοποίηση. Με την συνειδητοποίηση το υποκείμενο βλέπει τις εσωτερικές συγκρούσεις του, αντί να τις αρνείται ή να τις επαναλαμβάνει απεριόριστα. Ο ψυχαναλυτής το οδηγεί προοδευτικά στον δρόμο των συνειδητοποιήσεων, ένα δρόμο που και ο ίδιος έχει περάσει γιατί δεν νοείται ψυχαναλυτής που δεν έχει κάνει ο ίδιος ψυχανάλυση. Είναι αυστηρή προϋπόθεση του επαγγέλματος του, να έχει ισορροπήσει ο ίδιος, για να μπορέσει να ασχοληθεί νηφάλια με τα προβλήματα των άλλων.
Οι πρώτες συνειδητοποιήσεις γίνονται στην επιφάνεια και αφορούν καταστάσεις όχι τόσο βαθιές. Αποδεσμεύουν όμως ενέργεια και βοηθούν το υποκείμενο να προχωρήσει περισσότερο, οι αντιστάσεις και οι αγωνίες να υποχωρήσουν, στην συνέχεια νέες συνειδητοποιήσεις να ακολουθήσουν και ούτω καθεξής, μέχρι να βρει το υποκείμενο τις δικές του αλήθειες.
Η ψυχανάλυση είναι ένα στέρεο έδαφος ψυχοθεραπείας και ερμηνείας του ανθρώπινου ψυχισμού που αγκαλιάζει τα πάντα. Οτιδήποτε στην ζωή μας την αφορά και μπορεί να το ερμηνεύσει.
Η προσωπική ανάλυση είναι από τα σπουδαιότερα πράγματα στη ζωή κάποιου που θα μπορούσε να κάνει.
